Toplum olarak meraklı bir topluluğuz. Sadece merak ettiğimiz konular farklı ya da bazen bizim merak ettiğimiz konular dünyada pek merak edilmiyor. Evrensel konulara olan merakımız veya bilimsel merakımız ise maalesef fazla gelişmemiş.
Biz daha çok sokakta tartılan adamın kaç kilo olduğunu merak ederiz, renkli hayatları, futbolcuları.
Futbol da bu ülkenin özellikle erkeklerinin en önem verdiği konulardandır ancak merakımız futbol topunun kaç tane altıgenden oluştuğu üzerine hiç yoğunlaşmamıştır. Futbol topunu ve tarihi düşünsek oradan alacağımız yanıtla bu sefer futbolun tarihini merak edebiliriz.
Futbolun tarihsel gelişimini merak ederken karşımıza İngiliz İşçi Sınıfı çıkar ki oradan da Sanayi Devrimini merak edebiliriz.
Sanayi Devrimi’ni araştırırken başka bir devrim, Fransız Devrim’i bizi çekebilir. Peki bilir misiniz Fransız Devrimi ile Amerika’nın Bağımsızlık mücadelesindeki ortak noktaları?
Fransızlar nasıl Amerika’nın İngiltere’ye karşı ayaklanmasını desteklemişse aynı zamanda İngilizler de el altından Fransız devrimcilerini desteklemişlerdir.
Bunları araştırırken karşınıza Washington, Rochambeau ve Lafayette mektupları çıksa hoş olmaz mıydı? Hele bu mektupları ilk bulan kişi olmanın o hazzı ne de güzeldir, değil mi?
Başka ülkelerin yaptıkları ilgilendirmiyorsa bizi Kurtuluş Savaşı herhalde ilgilendirir. Peki o dönemki Türk – Sovyet ilişkileri ilgilendirir mi? Taksim’de bulunan anıtta Atatürk’ün arkasında iki Sovyet generalinin bulunduğunu bilir misiniz?
İnsan merak edince neler öğreniyor bir bilseniz. Tabi bilimsel merakı doğru yönlendirmek lazım.
Tarih merakınızı pek çekmeyebilir. Doğru, insanlar farklı konulara ilgi duyabilir.
Hukuk ve ceza yasaları merakınızı çekti mi? Yıllarca düşünce suçlularının yargılandığı eski ceza kanunumuzun 141. maddesine hiç baktınız mı? Biraz daha genel alalım, ceza kanunumuzun nereden alındığını biliyor musunuz? Bunları merak ederseniz bir de maddelerin değiştiği ya da eklemeler olduğu dönemlere bakmanızı tavsiye ederim.
Merakınız polisiye olaylara karşı nasıldır? Hiç çözülemeyecek bir cinayeti merak ettiniz mi? Değişen kriminoloji yöntemlerine rağmen hala çözülemeyecek kadar mükemmel bir cinayet var mıdır?
Cinayete mükemmel demek yakışık almamış olabilir ama siz o zaman Thomas De Quincey’in “Güzel Sanatların Bir Dalı Olarak Cinayet”ini de merak etmemişsiniz.
Peki cinayet romanlarının ilki hangisidir? Yapmayın canım bunu çoğu kişi bilir. Edgar Alan Poe’nun “Morg Sokağı Cinayeti”. O zaman polisiye romanın tarihi fazla değildir. Peki polisiye roman tarihsel süreçte nasıl gelişmiş düşündünüz mü?
Bunlar güncel olmayan, pek çekici yanı bulunmayan konular. Çekici ve güncel bir konuya bakalım. Cumhurbaşkanlığı seçimi. Neden Cumhurbaşkanlığı bu kadar önemli ya da Cumhurbaşkanı’nın görevleri, yetkileri nelerdir biliyor musunuz?
Cumhurbaşkanı’nın eşinin türbanlı olup olmaması kadar önemli değil mi bu? Peki biraz geriye gitsek ve 12 Şubat 1999’a giderek zamanın Cumhurbaşkanı’nın, Azerbaycan Cumhurbaşkanı’na yazdığı mektubu okusak o zaman belki önem arz eder.
Sizi ne tarih, ne futbol, ne siyaset ne de edebiyat ilgilendirmiyor sadece aşkı mı önemsiyorsunuz? O zaman aşkı merak etmişsinizdir, değil mi? Aşk kelimesi ilk ne zaman bir erkek ve bir kadının birbirleri için hissettikleri duygulara dendi biliyor musunuz? Bu konuyu merak ederseniz karşınıza yine Sanayi Devrimi çıkar, şaşırmayın.
Konular örümcek ağı gibi birbirine bağlanmış ve sürekli etkileşim içindedirler. Tarih bazen fizik ile kesişir, spor ve ekonomi iç içe geçer. Siyasetin ortak olmadığı konu yok gibidir. Merakınız bir konudan başladığı zaman diğer konuları da merak etmemek çok zordur. Cevabı bulduğunuz zaman ise unutmanız zorlaşır.
Bana okulda öğretilenlerin büyük bir bölümünü hiç hatırlamıyorum ancak kendim merak edip öğrendiklerim sürekli aklımda.
Yazının başındaki futbol topu hala aklınızı mı kurcalıyor? Futbol topu 20 altıgen, 12 beşgenden oluşurdu. Son dünya kupasında yapılan toplar ise 14 dilimden oluşuyor. Aklımdayken futbol topu neden siyah beyaz merak ettiniz mi?